En toen waren de jonge koolmezen plotseling weg. Sneller dan verwacht vlogen ze de kast uit, de Drentse wereld in. Met weemoed kijken we nu naar de lege kast. Gek eigenlijk: we begonnen leeg en eindigen leeg. Leeg van jonge vogels, maar vol van herinnering.

Hoe ziet een dag als onderzoeker eruit? Dat ligt er enorm aan wat voor onderzoeker je bent. Terwijl de een vaak in de kassen staat, een ander achter een laptop programmeert om resultaten te verwerken, ziet het er weer anders uit wanneer een onderzoeker met burgerwetenschappers werkt. Ik mocht een dag meelopen met het veldwerk dat Rosan van Halsema doet voor haar PhD om te ervaren hoe zo'n dag eruitziet.

Kijk je nu via de camera in de nestkast, dan zie je zes jonge, levendige koolmeesjes die je nieuwsgierig aankijken. We kunnen nog maar heel even van ze genieten, want binnenkort vliegen ze uit, de wijde Drentse wereld in. Daar wacht een leven vol uitdagingen waarin ze moeten zien te overleven.

Het is mooi om te zien hoe snel de jongen groeien – ze doen hun naam eer aan en groeien als kool. Ondertussen blijven de ouders onvermoeibaar heen en weer vliegen, met een gestage stroom van lekkere hapjes die ze de nestkast in slepen.

Hallo, mijn naam is Gabriel en ik werk graag met (bijna) onzichtbare dingen. Elke dag als ik het lab van het Nederlands Instituut voor Ecologie (NIOO-KNAW) binnenloop, word ik herinnerd aan de hele kleine dingen die, ondanks hun grootte, een hele grote impact hebben op ons leven. Zoals de minuscule microben in onze bodem die helpen bij de kringloop van voedingsstoffen, de gasmoleculen die onze planeet verwarmen of de bijna onzichtbare stoffen die planten uit hun wortels vrijgeven. Ik ben een promovendus die werkt aan het ClipsMicro-project en ik richt me op een simpel en duurzaam idee: de juiste planten op het juiste moment gebruiken om de uitstoot van broeikasgassen door landbouwgrond te verminderen.

En toen waren er ineens weer een paar koolmeesjes bij op deze wereld! Gisteren zijn in ieder geval vier jongen uit het ei gekropen. So far, so good! Hopelijk verloopt alles goed met dit late nestje en zien we de jongen uitgroeien tot sterke, gezonde koolmezen.

Hoewel we hier op deze site nog volop in de lente zitten, merk je duidelijk dat de zomer langzaam haar intrede doet. Vanmorgen viel het me ineens op dat er al beduidend minder vogels zingen.

Nadat het ‘oude’ nestje plotseling was uitgevlogen, kregen we de kans om een nieuw koolmeesnestje te gaan volgen. En natuurlijk zeggen we daar geen nee tegen! We gaan dus enthousiast verder en hopen dat jullie net zo blijven meegenieten van al dit moois als wij dat doen.

Het blijft je telkens weer verbazen hoe ongelooflijk snel jonge koolmezen opgroeien. In slechts zo’n 19 dagen zijn ze klaar om uit te vliegen. Vergelijk dat eens met bijvoorbeeld de jongen van de zeearend – die hebben maar liefst 70 tot 90 dagen nodig voordat ze vliegvlug zijn.

Voor het 70e seizoen onderzoekt het NIOO koolmezen, steeds op exact dezelfde manier. De nestkast speelt daarin natuurlijk een sleutelrol. Hoe ziet die eruit, en waarom blijven we trouw aan dit model?

Een dag eerder dan verwacht zijn de eitjes uitgekomen. Het aantal jongen is lastig te zien, maar ik hou het op zeven, maar het kunnen het er ook acht zijn. Om dit helemaal zeker te weten moeten we nog even wachten totdat de jongen iets groter zijn.

Mijn collega’s struinen alweer door het bos voor het koolmezenonderzoek. Het broedseizoen komt op gang, de eerste jongen zijn er. Hopelijk ook genoeg rupsen, want die hebben de jongen hard nodig om te groeien. Maar zijn die rupsen er al? En hoeveel dan eigenlijk?