Beleef de Lente 2025: Beschuit met meesjes

En toen waren er ineens weer een paar koolmeesjes bij op deze wereld! Gisteren zijn in ieder geval vier jongen uit het ei gekropen. So far, so good! Hopelijk verloopt alles goed met dit late nestje en zien we de jongen uitgroeien tot sterke, gezonde koolmezen.

Voor koolmeesonderzoekers is het belangrijk precies te weten op welke dag de jongen uit het ei zijn gekropen. Om dit goed bij te houden, gebruiken we een database die voorspelt wanneer de eieren zullen uitkomen. Elke ochtend draaien we een lijst met nestkasten uit waarin de eitjes die dag zouden moeten uitkomen. Tijdens de piek van het broedseizoen kan dit betekenen dat er wel 30 tot 35 nestkasten gecontroleerd moeten worden om te zien of de jongen daadwerkelijk zijn uitgekomen. Zijn de eieren nog niet uitgekomen, dan schuiven die nestkasten door naar de volgende dag en worden opnieuw gecontroleerd.

Soms worden nestjes gemist, of komen de jongen eerder uit dan de database voorspelt. In dat geval kun je ineens jongen aantreffen die al een paar dagen oud zijn. Omdat het voor het onderzoek belangrijk is om de exacte uitkomstdatum te kennen, moeten we dan alsnog inschatten hoe oud de jongen zijn. Voor een ervaren koolmeesonderzoeker is dat een koud kunstje – die ziet het in één oogopslag. Maar voor de vele studenten die meewerken, is dit vaak lastiger.

Om hen te helpen, maken we gebruik van kaarten met foto’s van jongen op elke leeftijd. Zo kunnen ze leren herkennen hoe oud de jongen ongeveer zijn. Hieronder zie je een voorbeeld van zo’n kaart, met afbeeldingen van jongen tot en met tien dagen oud. Volgende week laat ik de andere kant van de kaart zien, waarop jongen van elf tot en met negentien dagen oud staan. Probeer over een paar dagen zelf eens met behulp van deze kaart te bepalen hoe oud de jongen zijn.

Gisteren zijn de eerste jongen uit het ei gekropen – als alles goed gaat, zullen ze rond 28 juni uitvliegen. Spannend is het nog wel hoe het zal verlopen met de eitjes die nog niet zijn uitgekomen. Soms komt het voor dat eieren niet uitkomen, bijvoorbeeld omdat ze niet bevrucht zijn of door andere oorzaken. Hoe dit zich verder ontwikkelt, is op dit moment nog lastig te zeggen.

Voor nu: vooral genieten van het jonge grut in deze Drentse nestkast!