Verlaag het waterpeil in het moeras tijdelijk en je krijgt er een veerkrachtig, gezonder en biodiverser ecosysteem voor terug. Dat is het advies van ecoloog Kerstin Bouma en haar collega’s van het Nederlands Instituut voor Ecologie (NIOO-KNAW). In de Oostvaardersplassen deed zich een bijzondere kans voor om uit te vissen hoe dit werkt. Op dat onderzoek in de modder en tussen het riet promoveert zij vandaag.

Iedere zomer is het weer zover, blauwalgen. Waarom zorgen ze voor overlast, wordt dat erger door klimaatverandering en wat kunnen we ertegen doen? Dat zijn vragen waar het Nederlands Instituut voor Ecologie (NIOO-KNAW) de afgelopen jaren antwoorden op heeft gezocht en nog steeds zoekt. Het onderzoek heeft nieuwe inzichten opgeleverd over fundamentele processen, van celniveau tot grootschalige veranderingen in meren en plassen. Daarmee zijn risico’s beter in te schatten en mogelijk nieuwe bestrijdingsmethoden te ontwikkelen.

Dit is het derde artikel in een serie over 70 jaar ecologisch onderzoek van het Nederlands Instituut voor Ecologie (NIOO-KNAW), dit keer over wateronderzoek.

Ecohydroloog Stefan Dekker wordt per 15 juni 2025 directeur van het Nederlands Instituut voor Ecologie (NIOO-KNAW), het nationale instituut voor ecologisch onderzoek van de KNAW. Stefan Dekker is nu hoogleraar Mondiale Ecohydrologie en duurzaamheid aan de Universiteit Utrecht en daarnaast onderzoeksdirecteur van het Copernicus Instituut voor Duurzame Ontwikkeling. Dekker volgt interim-directeur Wim van der Putten op.

Op 1 oktober nam Wim van der Putten het stokje van het directeurschap over van voorganger Geert de Snoo. Voor het Nederlands Instituut voor Ecologie (NIOO-KNAW) is hij een bekende: Van der Putten begon al in 1984 bij een voorloper van het NIOO. Nu vertelt hij meer over zijn loopbaan, en zijn werk als interim-directeur.

Tot oktober vorig jaar stond Geert de Snoo aan het roer van het Nederlands Instituut voor Ecologie (NIOO-KNAW). Een aantal maanden later blikken we met hem terug op vijf jaar directeurschap en praten we over zijn nieuwe rol als directeur onderzoeksbeleid bij de Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen (KNAW).

Zo’n 7500 meren in West-Groenland zijn in korte tijd sterk veranderd. Van helderblauw naar bruin, van een goede naar een veel slechtere waterkwaliteit en van opslaan naar uitstoten van broeikasgassen. Deze zeer snelle verandering is in gang gezet door twee maanden met recorddroogte en -regenval in het najaar van 2022. Een internationaal onderzoeksteam waar het Nederlands Instituut voor Ecologie (NIOO-KNAW) deel van uit maakt, verklaart dat deze week in het wetenschappelijke tijdschrift PNAS. “De meren zijn over een omslagpunt geduwd.”

Welke invloed hebben microben op het vrijkomen van methaan in de arctische gebieden? En hoe zal klimaatverandering deze micro-organismen beïnvloeden? Op onder andere deze vragen probeert een nieuw onderzoeksproject onder leiding van Suzanne McGowan van het Nederlands Instituut voor Ecologie (NIOO-KNAW) een antwoord te vinden.

Nee, de naaktslak is niet de grote winnaar geworden van de Bodemdierendagen van 2024. Bij de 10e editie van dit landelijke citizen science-onderzoek kwamen de 2873 burgerwetenschappers dit veelbesproken bodemdier wel in 81% van de tuinen tegen. En dat is duidelijk meer dan gemiddeld. Maar in plaats daarvan is de regenworm met 94% het vaakst geziene bodemdier van 2024. Het was een jaar met vaak vochtig bodemdierenweer, zonder grote lange droogtes. Dat levert allerlei records op.

Paardenbloemen uit de stad groeien beter in warme zomers en bloeien beter na zachte winters dan hun soortgenoten op het platteland. Dit blijkt uit onderzoek van het Nederlands Instituut voor Ecologie (NIOO-KNAW) dat paardenbloemen uit het centrum van Amsterdam vergeleek met planten buiten de stad. Deze experimenten – gepubliceerd in de decembereditie van Evolution Letters – tonen aan dat paardenbloemen zich evolutionair aanpassen aan stadshitte. Zulke kennis is essentieel voor duurzame stadsplanning.

We are happy to welcome Ciska Veen as the new head of the department of Terrestrial Ecology of the Netherlands Institute of Ecology (NIOO-KNAW). Ciska will start on 1 February 2025.