Dit is het derde artikel in een serie over 70 jaar ecologisch onderzoek van het Nederlands Instituut voor Ecologie (NIOO-KNAW), dit keer over wateronderzoek.

Ecohydroloog Stefan Dekker wordt per 15 juni 2025 directeur van het Nederlands Instituut voor Ecologie (NIOO-KNAW), het nationale instituut voor ecologisch onderzoek van de KNAW. Stefan Dekker is nu hoogleraar Mondiale Ecohydrologie en duurzaamheid aan de Universiteit Utrecht en daarnaast onderzoeksdirecteur van het Copernicus Instituut voor Duurzame Ontwikkeling. Dekker volgt interim-directeur Wim van der Putten op.

Op 1 oktober nam Wim van der Putten het stokje van het directeurschap over van voorganger Geert de Snoo. Voor het Nederlands Instituut voor Ecologie (NIOO-KNAW) is hij een bekende: Van der Putten begon al in 1984 bij een voorloper van het NIOO. Nu vertelt hij meer over zijn loopbaan, en zijn werk als interim-directeur.

Tot oktober vorig jaar stond Geert de Snoo aan het roer van het Nederlands Instituut voor Ecologie (NIOO-KNAW). Een aantal maanden later blikken we met hem terug op vijf jaar directeurschap en praten we over zijn nieuwe rol als directeur onderzoeksbeleid bij de Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen (KNAW).

Zo’n 7500 meren in West-Groenland zijn in korte tijd sterk veranderd. Van helderblauw naar bruin, van een goede naar een veel slechtere waterkwaliteit en van opslaan naar uitstoten van broeikasgassen. Deze zeer snelle verandering is in gang gezet door twee maanden met recorddroogte en -regenval in het najaar van 2022. Een internationaal onderzoeksteam waar het Nederlands Instituut voor Ecologie (NIOO-KNAW) deel van uit maakt, verklaart dat deze week in het wetenschappelijke tijdschrift PNAS. “De meren zijn over een omslagpunt geduwd.”

Welke invloed hebben microben op het vrijkomen van methaan in de arctische gebieden? En hoe zal klimaatverandering deze micro-organismen beïnvloeden? Op onder andere deze vragen probeert een nieuw onderzoeksproject onder leiding van Suzanne McGowan van het Nederlands Instituut voor Ecologie (NIOO-KNAW) een antwoord te vinden.

Nee, de naaktslak is niet de grote winnaar geworden van de Bodemdierendagen van 2024. Bij de 10e editie van dit landelijke citizen science-onderzoek kwamen de 2873 burgerwetenschappers dit veelbesproken bodemdier wel in 81% van de tuinen tegen. En dat is duidelijk meer dan gemiddeld. Maar in plaats daarvan is de regenworm met 94% het vaakst geziene bodemdier van 2024. Het was een jaar met vaak vochtig bodemdierenweer, zonder grote lange droogtes. Dat levert allerlei records op.

Paardenbloemen uit de stad groeien beter in warme zomers en bloeien beter na zachte winters dan hun soortgenoten op het platteland. Dit blijkt uit onderzoek van het Nederlands Instituut voor Ecologie (NIOO-KNAW) dat paardenbloemen uit het centrum van Amsterdam vergeleek met planten buiten de stad. Deze experimenten – gepubliceerd in de decembereditie van Evolution Letters – tonen aan dat paardenbloemen zich evolutionair aanpassen aan stadshitte. Zulke kennis is essentieel voor duurzame stadsplanning.

We are happy to welcome Ciska Veen as the new head of the department of Terrestrial Ecology of the Netherlands Institute of Ecology (NIOO-KNAW). Ciska will start on 1 February 2025.

De poster ‘Aan de slag met biodiversiteit in de bollenteelt’ zet biodiversiteit in de bollenteelt op de kaart. Tijdens een kennisochtend over biodiversiteit in de Bollenstreek op donderdag 21 november bood Cassandra van Altena van Living Lab B7 de poster aan Hester Maij, voorzitter van de Koninklijke Algemeene Vereeniging voor Bloembollencultuur (KAVB) aan. Het is een inspiratiebron voor telers, met ideeën zoals het aanleggen van wintervoedselakkers als voedsel- en schuilplek voor ‘bollenvogels’.

Meren spelen een grote rol in het leveren van ecosysteemdiensten. Maar de ecologische status en waterkwaliteit van deze meren is vaak nog niet goed genoeg, en wordt verder bedreigd door de effecten van klimaatverandering. Twee nieuwe projecten van het Nederlands Instituut voor Ecologie (NIOO-KNAW) gaan op zoek naar een oplossing voor dit probleem.

Drie NIOO-onderzoekers staan dit jaar in de 'Highly Cited Researchers' lijst van Clarivate Analytics: voor het eerst Paolina Garbeva, en al voor het zevende jaar op rij Jos Raaijmakers en Wim van der Putten.