Bodemlegers in een lege bodem

NIOO-onderzoeker Wietse de Boer is met ingang van dit jaar buitengewoon hoogleraar Microbiële Bodemecologie aan Wageningen University. Op 14 februari sprak hij zijn inaugurele rede uit: 'Bodemlegers in een lege bodem: het belang van ondergrondse microbiële conflicten'. Die is nu verschenen in boekvorm en als .pdf.

Dat de bodem belangrijk is, weten we al sinds de overgang van de mens naar de landbouw. Maar het besef dat de opbrengst van gewassen voor een groot deel afhangt van micro-organismen, ontstond pas begin vorige eeuw. Uit dat besef ontstond ook een speciale onderzoeksrichting: de bodemmicrobiologie.

Woestijn?
Toch is de bodem eigenlijk vrij 'leeg', zegt Wietse de Boer. "Vergelijk je het met het bedekkingpercentage door planten, dan kom je uit op woestijnvegetatie". En net als in de woestijn, is er ook in de bodem sprake van een strijd om de schaarse voedingsstoffen. Bijvoorbeeld tussen bacteriën en schimmels: twee groepen micro-organismen die zowel een schadelijk als een nuttig effect kunnen hebben.

Allebei zijn ze voor hun groei grotendeels afhankelijk van de beschikbaarheid van afbreekbare componenten in de bodemorganische stof, zegt De Boer. De onderlinge strijd om deze componenten is waardevol, want het gevolg ervan is dat er minerale voedingsstoffen voor planten worden vrijgemaakt en bodemgebonden plantenziektes onderdrukt.

Duurzame landbouw
Er bestaan zelfs 'schimmel-etende' bacteriën, al bestaat er natuurlijk wel het risico dat deze bacteriën ook nuttige schimmels te lijf gaan. Het goed bestuderen van dit soort microbiële interacties is volgens De Boer van groot belang. Zeker voor de verdere ontwikkeling van duurzame landbouw.

De volledige tekst van de inaugurele rede is via het NIOO verkrijgbaar als boekje. Ook is het mogelijk om de tekst op deze pagina te downloaden als .pdf.