Overslaan en naar de inhoud gaan
  • Nederlands
  • English

Internet search

Menu
  • Over NIOO
    • Over ons
    • Het gebouw
    • Geschiedenis
  • Actueel
    • Nieuws
    • Persberichten
    • Agenda
  • Onderzoek
    • Onderzoeksthema's
    • Publicaties
    • Datasets
    • Faciliteiten
    • Klimaat
  • Afdelingen
    • Aquatische ecologie
    • Dierecologie
    • Microbiële ecologie
    • Terrestrische ecologie
    • Overige
  • Maatschappij
    • Ecologie en maatschappij
    • Citizen Science
    • Educatieve info
    • Inspiratielezing
  • Werken & leren
    • Vacatures
  • Contact
    • Adres en route
    • Medewerkers

Potworm

Bodembewoner van de maand maart

OFFICIËLE NAAM: Enchytraeid

ROEPNAAM: Potworm, want deze worm is voor het eerst ontdekt in potgrond.

ADRES: Dit diertje leeft het liefste in de bovenste tien centimeter van vochtige bodems. De maximale temperatuur waarbij hij kan overleven is 36 graden Celsius.

SIGNALEMENT: Wit of witgeel wormpje van 2 tot 40 mm lang, met het blote oog goed zichtbaar.

LEEFTIJD: De potworm kan 50 tot 300 dagen oud worden.

BEVOLKINGSDICHTHEID: 300 potwormen in een handje aarde.

FAMILIE: De familie potworm bevat wel 600 verschillende soorten. Wat een gekrioel! In de Nederlandse bodem kunnen we 75 soorten vinden. 

ETEN: De potworm eet bacteriën, schimmels, afgevallen bladeren en zelfs poep van andere bodembewoners! Vijanden van de potworm zijn maden, vleesetende aaltjes, kevers en kleine meercellige raderdiertjes. Ook mijten lusten wel een hapje potworm. Zij boren een gaatje in het diertje en zuigen dan de inhoud eruit: potwormen-smoothie!

 

IN HET NIEUWS: Vooral in advertenties vind je hem terug: de potworm wordt veel verkocht als levend visvoer. Als vissen ziek zijn kun je ze met medicijn ingespoten potwormen voeren om ze weer gezond te maken!

WETENSCHAP: Een potworm kan chemische vervuiling in de grond waarnemen. Het diertje beweegt er in de bodem samen met zijn soortgenoten massaal vandaan. Wetenschappers gebruiken de potworm daarom als gif-test in het laboratorium.  

Verder lezen

Ziekteverwekker bestrijden met zeldzame bacterie

31-07-2015

2015: het jaar van...

29-12-2014

(Video met dank aan Natural Environment Research Council, Centre for Ecology & Hydrology)

  • Terug naar de hoofdpagina
  • Column maart: Tamás Salánki

Even spitten...

► Mini regenworm

Potwormen woelen de bodem om en brengen de dode bladeren dieper in de grond. Hiermee helpen ze bij de voedsel-, water- en luchtvoorziening in de bodem. Planten vinden dat prachtig en groeien daardoor beter. Potwormen doen dit op microschaal. Hun neven de regenwormen zijn de echte krachtpatsers. Maar daarover meer in een andere maand.

► Lange trein

Potwormen zijn gesegmenteerd, hun lichaam is opgedeeld in kleine onderdelen. De voorkant is te belangrijk, maar als hij een stukje van zijn achterlijf kwijtraakt kan hij dus gewoon verder leven! 

► Zonder neus

Een neus hebben ze niet, maar potwormen kunnen wel heel sterke geuren detecteren. Ook hebben ze geen echte ogen. Toch kunnen de wormpjes waarnemen van welke kant het licht komt. Ze bewegen het liefste van het licht vandaan en graven zo dieper de bodem in.

► Adem

Potwormen ademen door hun huid, dit is de reden waarom de huid zo dun en bijna doorzichtig is. De diertjes drinken zelfs door hun huid, het water kan door de huid heen sijpelen. Dit maakt ze extra kwetsbaar voor uitdroging, het water kan immers ook de andere kant op! Ze kunnen dus alleen in vochtige bodems overleven.

► Man of vrouw

Potwormen hoeven niet te kiezen, ze zijn het allebei! Dit wordt ook wel hermafroditisme genoemd.

► Seks of splitsen?

Door zich op te splitsen in een paar stukken, kunnen sommige soorten potwormen zich makkelijk vermeerderen. De stukken groeien weer uit tot hele wormen! Toch is seks de normale manier van voortplanting. Zou jij het wel weten als je zo’n worm was?!

► Slim met gif

In een vervuilde bodem krijgen potwormen gifstoffen binnen via hun voedsel. Dit gif hopen ze op in bepaalde delen van het lichaam.Dit lichaamsdeel kunnen zij later afschudden zodat ze verlost zijn van het gif. Slimme beestjes!

► Voedselweb

Bekijk hier de plaats van de potworm in het bodemvoedselweb.

 

 

► Dieper graven

Lees de potwormcolumn van Tamás Salánki hier!

  • KNAW
  • intranet
  • privacy statement
  • login

NIOO KNAW