Als het onderzoek gedaan is, begint bij het NIOO vaak een ander verhaal: wie moet hierover horen? En hoe bereik je dat publiek van wetenschappers en/of niet-wetenschappers? De nationale en internationale media spelen daarbij een belangrijke rol.

Een aantal verhalen over NIOO-onderzoek of -onderzoekers kreeg de afgelopen weken veel aandacht van de media. In sommige gevallen waren het verhalen met een oproep aan mensen om zelf 'citizen scientist' te worden en ons te helpen met het doorgronden van een mysterie. In andere ging het om een ecologische kijk op een actueel maatschappelijk thema. Een selectie:

De 'meest gesproken' taal?


Lees het artikel

"De meest gesproken taal ter wereld is...het 'Terpeens'", schreven we een paar weken geleden. Onderzoekers van het NIOO hadden voor het eerst aangetoond dat heel verschillende levensvormen als bacteriën en schimmels terpenen - een soort geurstoffen - gebruiken om een echt gesprek te kunnen voeren. Als je bedenkt dat in een handjevol grond al meer micro-organismen leven dan er mensen op aarde zijn, is 'Terpeens' dus in één klap de meest gesproken taal ter wereld.

Nou ja, gesproken..er is altijd wel iemand die erop wijst dat micro-organismen niet echt kunnen praten. Wat natuurlijk ook zo is! Maar de grote aandacht voor het verhaal - niet alleen in Nederland maar ook in bijv. Engelstalige, Franse, Russische en Chinese media - laat zien dat het idee van een chemische 'lingua franca' tot de verbeelding spreekt in onze veeltalige wereld. En als mensen daardoor oog krijgen voor het complexe leven in de bodem, des te beter!

Brandganzen als klimaatvoorspellers?


Lees het artikel

Klimaatverandering blijft een van de dringendste vraagstukken waar ecologen zich momenteel mee bezig houden. NIOO-onderzoeker Thomas Lameris keek naar één van de meer complexe kanten van het probleem: het feit dat het klimaat in het Noord- en Zuidpoolgebied klimaat nog een stuk sneller opwarmt dan bij ons. Voor brandganzen die overwinteren in Nederland is deze 'Arctische amplificatie' een grote uitdaging. Hoe kunnen ze immers weten dat duizenden kilometers verderop, in hun broedgebied in het noorden van Rusland, de sneeuw opeens al aan het smelten is?

Zo goed zijn hun voorspellende gaven vooralsnog niet, blijkt uit het onderzoek dat Lameris deed met behulp van computermodellen. En dat resulteert in minder kuikens. Maar de ganzen hebben wel een paar sterke troeven in huis: als ze eerder richting poolgebied vliegen, hoeft dat niet ten koste te gaan van het opbouwen van vetreserves voor de reis, omdat er toch wel genoeg gras beschikbaar is. En ze zijn erg goed in het snel overdragen aan hun jongen van de beste route en beste tussenstops. "Ganzen zijn slimme vogels."

Aggressieve buitenlandse indringers?


Lees het artikel

En van klimaatverandering naar een ander thema dat veel mensen bezighoudt: immigratie. In dit geval in het dieren-  en plantenrijk. Als je leest hoe de Nederlandse media het hebben over "aggressieve woekerplanten" en "buitenlandse indringers" is de parallel met de debatten over de Islamitische Staat en de PVV snel gemaakt: staat ons een invasie te wachten?

"Er zijn talloze voorbeelden te bedenken over de vernietigende invloed die geïntroduceerde soorten hebben op ecosystemen," stelt De Kennis van Nu daarover in een special over de na-  en voordelen van onze 'open' grenzen, "maar sinds kort is er ook een nieuw geluid." Dat geluid komt van Bart Grutters, die in het onderzoek bij het NIOO waarop hij is gepromoveerd dapper stelt dat exoten "niet alleen maar slecht" zijn. Of zoals Nieuwsuur het zegt: plaag of kans?

Donzig, schattig en...nergens te bekennen?


Lees het artikel

Wat is er nou schattiger dan een eendenkuiken, behalve misschien een heel nest eendjes? Maar als de eendjes eenmaal het nest verlaten, is het volgens onze 'Dr Duck' Erik Kleyheeg snel gedaan met al die schattigheid: er blijven er namelijk steeds minder over. Hoe komt dat? Om daarachter te komen, heeft Kleyheeg de hulp gevraagd van 'citizen scientists'. Ze kunnen op speciale websites doorgeven hoeveel jonge eendjes ze zien, hoe oud ze ongeveer zijn, en of het er de volgende keer nog steeds net zoveel zijn.

Het project van Kleyheeg nam een vlucht nadat we erover schreven op de NIOO-website. Kranten en televisie volgden. Het werken met websites, apps en sociale media om snel data te kunnen doorgeven heeft Kleyheeg de ogen geopend, vertelt hij in het Nederlands Dagblad. "In het veld moet je even wennen aan dit multitasken, maar dit is de toekomst. Eigenlijk is het al zover!"

En verder...


Lees het artikel

Ook nog in het nieuws de afgelopen weken: