Het bezoek aan het NIOO was onderdeel van een 'regiotour' van Urgenda langs een aantal vernieuwende projecten en initiatieven in de provincie Gelderland, die de biodiversiteit bevorderen op het platteland, in de stad of in natuurgebieden. Daarmee wil de stichting belichten wat er allemaal mogelijk is.
“Naast windmolens en zonnepanelen hebben we meer natuur nodig om klimaatverandering, en tegelijkertijd biodiversiteitsverlies, een halt toe te roepen", zegt Urgenda-directeur Marjan Minnesma op de website. "Waar kunnen we dat beter laten zien dan in een groene provincie zoals Gelderland?”
Urgenda, opgericht in 2007 door Minnesma en hoogleraar Jan Rotmans, is vooral bekend van de geruchtmakende 'klimaatzaak'. In 2015 won de stichting een rechtszaak tegen de Staat der Nederlanden over het klimaatbeleid: de Staat moet de CO2-uitstoot eind volgend jaar met minstens een kwart hebben teruggedrongen ten opzichte van 1990.
De Staat is na een eveneens verloren hoger beroep in cassatie gegaan tegen de uitspraak. Maar ondertussen zegt Urgenda het kabinet alvast "de hand te willen reiken" met een pakket maatregelen die kunnen helpen bij het tijdig behalen van de doelstelling: het 40 puntenplan. "Er zijn nog veel mogelijkheden, als er vaart gemaakt wordt."
Regelmatig worden nieuwe maatregelen uit het pakket aangekondigd, met daarbij gelijk de hoeveelheid reductie van de CO2-uitstoot die zo kan worden gerealiseerd. Tijdens het bezoek aan het NIOO werd de nieuwste maatregel gepresenteerd: over groene daken, ondersteund door een brede coalitie van 52 partijen.
"Met het plaatsen van planten op 10 procent van het beschikbare platte dak in Nederland, valt een besparing van minimaal 0,1 Mton CO2-eq te behalen" schrijft Urgenda over de impact van groene daken op de CO2-uitstoot. Daarbij verwijst de stichting naar de Green Deal Groene Daken van de overheid, die deze maand officiëel wordt afgesloten.
In de Green Deal Groene Daken onderzochten zo'n 40 bedrijven, waterschappen, overheden, NGO’s en kennisinstellingen hoe je groene daken landelijk kunt stimuleren. Dat resulteerde o.a. in een nieuwe Handreiking Natuurdaken, die op 28 maart eveneens bij het NIOO werd gepresenteerd.
De voorzitter van de stichting die de Green Deal uitvoert, Egbert Roozen, was naar Wageningen gekomen voor de uitreiking van de nieuwe Urgenda-maatregel aan Karl Kupka van het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties. Bij de presentatie was er ook veel aandacht voor het groene dak van het NIOO zelf.
Stef Janssen, dakinnovator en projectleider van het onderzoek in het "unieke daklaboratorium" van het NIOO, brak een lans voor het belang van groene daken. En NIOO-directeur Louise Vet vertelde over de vele eigen wetenschappelijke projecten en projecten van anderen rond het dak, zoals van Plant-e dat electriciteit opwekt met levende planten.
Dat Vet de delegatie verwelkomde maakte het bezoek extra bijzonder. Want met ingang van deze week is ze eveneens de nieuwe voorzitter van het bestuur van Urgenda. Ze neemt in die rol het stokje over van Pier Vellinga, die vanaf het begin bij de stichting betrokken was en zich elf jaar lang heeft ingezet als bestuurslid en later voorzitter.
Vellinga is klimaatwetenschapper: een logische keuze voor een organisatie die klimaatverandering wil tegengaan en zich sterk maakt voor een snellere energietransitie. Maar een duurzame samenleving zorgt ook voor behoud van biodiversiteit, en Urgenda wil meer nadruk leggen op "integrale" oplossingen, die zowel het klimaat als de biodiversiteit dienen.
De stichting zegt daarom blij te zijn dat NIOO-directeur Vet, tevens initiator en boegbeeld van het veelbesproken Deltaplan Biodiversiteit, "met al haar ervaring in dat veld" nu bestuursvoorzitter wordt. Want biodiversiteit en de strijd tegen klimaatverandering "gaan hand in hand".