Gunter Pauli, de Belgische zakenman die beroemd werd met de 'Blue Economy', komt met iets nieuws. Pauli roept iedereen op om de zee rond het eiland Bonaire te 'herbebossen'. Alles wat je daarbij nodig hebt, is een duikbrevet. Op 30 oktober spreekt hij op het symposium The future of Ecosystems/Ecosystems for the future in Amsterdam.
Honderd miljoen nieuwe koralen voor Bonaire: dat doel noemde Gunter Pauli al even kort tijdens zijn TEDx lezing in Maastricht afgelopen september. Maastricht "kreeg de primeur", twitterde hij, want het project gaat in november pas echt van start.
Pauli: "Na het succesvol regenereren van het regenwoud in Colombia, is het nu hoog tijd voor de koralen." De aarde bestaat voor 65% uit zee. En als het klimaat opwarmt, wordt dat percentage alleen maar hoger. "Waarom planten we dan alleen bomen op het land?"
Bossen van de zee
Met de "bossen van de zee" gaat het slecht: 85% van alle koralen zit momenteel in de gevarenzone. Maar breek je een stuk koraal af, dan groeien de helften gewoon weer aan. En snel ook: het koraal op Bonaire groeit ruim 2,5 cm per maand. Zo krijg je vanzelf meer.
De eerste 3000 nieuwe koralen zijn afgelopen zomer al aangeplant, zegt Pauli. Hij roept iedereen op om het stokje over te nemen en zelf koraal te gaan planten. "We willen dat mensen naar Bonaire gaan en zien hoe mooi het bos onder de zee kan zijn. Dus wie volgt?"
Eerst doen, dan denken
Het typeert de aanpak van de 57-jarige Belg: klein beginnen en je vooral niet uit het veld laten slaan. "Toen we in 1984 met één enkele boom begonnen aan de regeneratie van het regenwoud in Colombia, zei de wetenschap ook dat het pure tijdverspilling was."
Maar nu groeit er weer volop bos. En het koraalproject bij Bonaire is volgens Pauli de perfecte gelegenheid om te laten zien dat je dingen soms gewoon moet doen. "Laten we eerst een nieuwe werkelijkheid creeëren. Dan kan de wetenschap daarna zijn werk doen."
Blauwe economie
Nog iets dat typerend is voor Pauli: niet alleen naar het eindresultaat kijken, maar naar het hele proces. Dat maakt ook het verschil uit tussen de 'groene' economie en het idee waarmee Pauli beroemd werd: de 'blauwe' economie.
In de 'groene' economie moet je meer betalen voor de verantwoorde manier waarop producten tot stand komen. In de 'blauwe' economie zorgen betere methoden ook voor meer efficiëntie bij de productie en voor werkgelegenheid, waardoor een win-win situatie ontstaat.
Succesverhalen
Een van de succesverhalen van deze denkwijze is het telen van paddestoelen op koffieprut. Normaal gesproken wordt bij de koffieproductie 99% weggegooid. Maar niet alleen kun je met dit 'afval' iets waardevols maken, iedereen kan het zonder veel middelen doen.
Een van de pioniers daarbij was Chido Govera uit Zimbabwe, die met steun van Pauli de armoede achter zich wist te laten. Inmiddels zijn de 'home growing' kits van Chido's Mushrooms een grote hit, en houden in Nederland organisaties als GRO zich bezig met hetzelfde.
Zonnepanelen
Pauli blijft ondertussen ambitieus. De belofte in zijn boek The Blue Economy is "10 years, 100 innovations, 100 million jobs." De sleutel daartoe? "Gebruiken wat je hebt."
Hij houdt zich daarom ook bezig met vragen als: waarom zonnepanelen uit China importeren als er voldoende vraag is om ze in Europa zelf goedkoper én ecologischer te produceren? Of: waarom geen papier maken uit steen, zoals ze in het Chinese Benxi doen?
Spelregels
Maar uiteindelijk, benadrukt Pauli, gaat het niet om het verbeteren van producten of zelfs productieprocessen. "Ik hoef niet zonodig één product te vervangen door een ander product. Wat ik echt wil veranderen zijn de regels van het spel."