Overslaan en naar de inhoud gaan
  • Nederlands
  • English

Internet search

Menu
  • Over NIOO
    • Over ons
    • Het gebouw
    • Geschiedenis
  • Actueel
    • Nieuws
    • Persberichten
    • Agenda
  • Onderzoek
    • Onderzoeksthema's
    • Publicaties
    • Datasets
    • Faciliteiten
  • Afdelingen
    • Aquatische ecologie
    • Dierecologie
    • Microbiële ecologie
    • Terrestrische ecologie
    • Overige
  • Maatschappij
    • Ecologie en maatschappij
    • Citizen Science
    • Educatieve info
    • Inspiratielezing
  • Werken & leren
    • Vacatures
  • Contact
    • Adres en route
    • Medewerkers

Holbewoner

Mede-bodembewoner van de maand april

OFFICIËLE NAAM: Homo neanderthalensis of Homo sapiens neanderthalensis

ROEPNAAM: Holbewoner, of neanderthaler (naar het Neandertal in Duitsland waar in 1856 de eerste botten van deze oude soort gevonden werden).

ADRES: In de wijde omgeving van bodemholtes en grotten in het oude Europa en Azië.

SIGNALEMENT: Kijk eens in de spiegel! Denk er dan wat meer haar bij vol klitten – en ook op vreemde plekken. Meer bulten en littekens, en een stukje lager in de spiegel (want korter).

LEEFTIJD: Met 35 jaar al flink bejaard...

BEVOLKINGSDICHTHEID: 0 in handje grond (want uitgestorven). Een handje grond van hem of haar zou trouwens zo’n 200 ml zijn. Daar zitten heel veel ‘huisdiertjes’ of ‘bodemschatjes’ in. Zie de andere maanden!

FAMILIE: Van ons... Homo sapiens. Eigenlijk onze ‘ondergrondse’ versie: een beetje een molmens. Nu is er nog maar één soort mens, en die wroet overal ter wereld de aarde om. Een ware ecosysteem-ingenieur.

ETEN: Alles wat zich laat vangen - aangevuld met bessen, paddenstoelen, wortels en andere plantendelen. Maar ook gekookte (!) granen.

 

IN HET NIEUWS: Vaak. Met een piek rond de maand april.

 

WETENSCHAP:  Hoeveel holbewoner-DNA hebben wij nog in ons? Verrassend veel eigenlijk. Sommige onderzoekers zeggen dat dat wel 25 % is van ons erfelijk materiaal! En dat we het hebben gekregen via ‘kruisingen’: kortom, dat holbewoners en ‘moderne’ mensen samen kinderen hebben gekregen. Andere onderzoekers houden het op een erfenis van gezamenlijke voorouders uit een grijs verleden. Als een mol is de holbewoner in ons DNA ondergedoken en zo leeft hij voort. Een ‘mol’ in onze genen!

  • Terug naar de april-pagina
  • Column mens en aarde: Nico van Straalen

Even spitten...

► Scheldwoord

“Holbewoner!” Ja, dat klinkt niet erg vleiend en zo is het meestal ook niet bedoeld. Dat is onterecht! De holbewoner stond namelijk met zijn of haar beide benen op de grond en pleegde geen roofbouw op de bodem. De holbewoner is eigenlijk de ‘aardige’ versie van ons. Wij ‘moderne mensen’ jagen nu namelijk in grote vaart het natuurlijk kapitaal er doorheen. En daarvoor steken we ook nog onze kop in het zand: struisvogelpolitiek!

► Prehistorische feministe?

Was de holenvrouw een sloof die moest doen wat manlief brulde of was het een geëmancipeerd moordwijf? Daarover zijn de meningen verdeeld. In ieder geval was ze onmisbaar, voor het nageslacht natuurlijk maar ook voor de afwisselende en daardoor gezondere voeding.

► Huisdier

Dierlijke vrienden waren er nog niet zoveel in de tijd van de holenmens. De hond was het eerste getemde dier, ruim 30.000 jaar geleden. Dat kunnen de holbewoners nog net meegemaakt hebben.

► Uitgestorven?

De holbewoners zijn al ruim 30.000 jaar geleden uit Europa verdwenen. Alleen in het verre noorden van Rusland hielden ze het langer uit: tot zo’n 20.000 jaar terug. Of zou er nog ergens een afgelegen grot zijn?

► Dieper graven

Bekijk de column over mens en aarde van Nico van Straalen hier!

  • KNAW
  • intranet
  • privacy statement
  • login

NIOO KNAW