Beleef de Lente 2025: Een ei is geen ei

Als 'Fries om utens' heb ik goeie herinneringen aan het eerste Kievitsei. Dit was elk jaar groot nieuws in de Leeuwarder Courant en op Radio Fryslân. Mijn ouders werden er onrustig van – het eerste ei was gevonden! Kort daarna vond mijn moeder meestal dat het tijd was voor de Grote Schoonmaak.

Of de Grote Schoonmaak nog steeds een ding is bij veel mensen, durf ik eigenlijk niet te zeggen. Zelf doe ik er in elk geval niet aan mee, dat staat vast. En het moment waarop het eerste Kievitsei gevonden wordt? Dat gaat meestal compleet aan me voorbij. Ik let er niet echt meer op en krijg het ook niet echt meer mee.

Waar ik me dan wél mee bezighoud, is onderzoek naar holenbroeders zoals de Bonte Vliegenvanger, Koolmees en Pimpelmees. Daarnaast werk ik ook mee aan onderzoek naar ganzen en zwanen. Een oud-collega van me kon trouwens elk jaar met verbazingwekkende precisie voorspellen wanneer de eerste Kleine Zwanen in de herfst in Nederland zouden aankomen. Hij keek gewoon even naar buiten, checkte een paar weerkaarten, noemde een datum – en die klopte nog vaak ook.

Iets vergelijkbaars doen we bij ons op de afdeling Dierecologie met het eerste ei van de Koolmees. Elk jaar houden we een kleine pool: op welke datum wordt het eerste Koolmees-ei gevonden? Meestal is dat redelijk goed te voorspellen. 

Op 18 februari ging ik mee met een avondcontrole in het bos bij Oosterhout. Het idee is simpel: kort na zonsondergang het bos in, nestkasten checken. Als we een slapende Koolmees vinden, kijken we of die al een ring heeft. Geen ring? Dan krijgt 'ie er eentje. Daarna wegen we de vogel en zetten we 'm voorzichtig weer terug in de nestkast. Het doel van dit alles is om voldoende vogels te ringen zodat we kunnen kijken hoeveel Koolmezen de winter doorgekomen zijn.

Op deze avond vonden we ineens een ei. Gewoon, los op de bodem van een verder lege kast. Het was geen vers ei – duidelijk eentje uit het broedseizoen van 2024. Hoe dat ei daar terecht is gekomen? Geen idee. Misschien is het blijven liggen bij het schoonmaken van de kast, al lijkt dat niet heel waarschijnlijk. Of had een Koolmees last van legnood en moest het ei ergens kwijt. We zullen het waarschijnlijk nooit zeker weten. Maar dat dit het eerste ei van dit jaar is geweest? Dat staat voor mij als een paal boven water (-;