Beleef de Lente 2025: Actie!

Ik schrijf vaak dat de lente niet maakbaar is. De natuur gaat haar eigen gang en (gelukkig!) hebben wij daar weinig invloed op. Maar soms kunnen wij wel een beetje bijsturen. En zo kan het zijn dat we ineens een volle kast hebben, met in de komende weken heel veel actie!

Helemaal zeker weten we het niet, maar in het nestje liggen minstens zeven eitjes. Het vrouwtje is sinds een dag of twee aan het broeden. Omdat een koolmees elke dag één ei legt, betekent dit dat het eerste ei waarschijnlijk op 14 of 15 april is gelegd. Het lijkt erop dat het vrouwtje gisteren echt is begonnen met broeden. Dit duurt normaal gesproken zo'n 13 dagen, dus zouden de eitjes rond 4 mei kunnen uitkomen.

Bij ons in de bossen verloopt het broedseizoen ook voorspoedig. Opvallend is wel het duidelijke verschil tussen de verschillende gebieden. In Oosterhout moet mijn collega vandaag bij acht nestkasten controleren of daar de eitjes al zijn uitgekomen. In het gebied Westerheide loopt alles ongeveer een week achter; daar verwachten we dat donderdag een nestje van de boomklever uitkomt. De koolmezen in Westerheide zijn zelfs ruim een week later dan in ons onderzoeksgebied bij Oosterhout.

Als je bedenkt dat het seizoen in Oosterhout dit jaar al een goede week later op gang is gekomen dan vorig jaar, dan blijkt wel hoe flexibel koolmezen zijn in de timing van hun broedseizoen. Maar die flexibiliteit is niet zonder risico. De jongen van de koolmees zijn namelijk grotendeels afhankelijk van de rupsen van de wintervlinder. Het is belangrijk dat de jonge meesjes uitkomen op het moment dat het aantal rupsen op zijn hoogtepunt is. Of dat dit jaar goed uitkomt, is nog de vraag.

Aanstaande donderdag ga ik de netten in het bos plaatsen waarmee we de poepjes van rupsen verzamelen. Vanaf volgende week heb ik daar hopelijk meer nieuws over!

En dan heb ik breaking news! De eerste jonge koolmezen zijn er – in Oosterhout! Op de foto boven deze tekst zie je jongen die gisteren uit het ei zijn gekropen; ze zijn dus 1 dag oud. Op de foto hieronder zie je een nestje met kuikens die vandaag uit het ei zijn gekomen. Deze noemen we ‘jongen van dag 0’. Als je goed kijkt, zie je het verschil tussen kuikens van dag 0 en dag 1. Jongen die net uit het ei zijn gekropen, zijn helemaal rood, terwijl kuikens van 1 dag oud niet meer zo rood zijn, maar een meer roze kleur krijgen.

Dit is het begin van een periode waarin we heel veel jonge meesjes zullen tegenkomen. Het leuke is dat we binnenkort ook kunnen genieten van de Beleef de Lente-koolmeesjes. Maar daarop moeten we nog even wachten...