Een update over biologische gewasbescherming en het onderzoek op de Marker Wadden. Of de gevolgen van giftige algen, kunstlicht en microplastics. En hoe kunnen micro-organismen Afrikaanse boeren helpen en wij de natuur herstellen?

Hieronder volgt een selectie van het maatschappelijk relevante onderzoek van het NIOO. Als een digitale 'science fair':

Poep is goud

Via natuurlijke processen recyclet het NIOO experimenteel wat je door de wc spoelt. Koolstof, stikstof en fosfaat worden bijna volledig omgezet in biomassa van algen, waardevol voor de biobased economy. Wat daarna overblijft is schoon water dat terug de natuur in kan. Of de wc natuurlijk...

 

Lange-termijnonderzoek aan koolmezen

Al meer dan zestig jaar onderzoekt het NIOO koolmezen. Het is wereldwijd een echte voorbeeldsoort geworden. Door de gegevens over zo'n lange periode weten we nu veel meer over de invloed van klimaatverandering op lichaam en gedrag van deze diersoort. En over persoonlijkheden bij dieren.

 

Trekvogels volgen in verleden en toekomst

Kennis over vogeltrek is van groot belang voor onder meer natuurbescherming, landinrichting en volksgezondheid. Het Vogeltrekstation, onderdeel van het NIOO, verzamelt de gegevens waarop een groot deel van die kennis is gebaseerd. De nieuwe Vogeltrekatlas bevat een schat aan informatie.

 

Help! Giftige algen

Giftige blauwalgen kunnen het zwemmen in natuurwater onmogelijk maken en gifstoffen van algen in kustwater kunnen zich ophopen in schelpdieren. Het NIOO onderzoekt de oorzaken van algenbloei in zoet en zout water, om de gevolgen voor mens en natuur beter te begrijpen.

 

Mini-meren in het lab

In onze 'limnotrons' onderzoeken we tot in detail de invloed van de mens op voedselwebben in het water. Denk aan microplastics en medicijnresten. De excellente faciliteiten van het NIOO leiden tot internationale samenwerking.

 

Bodemdierendagen

Al vijf keer waren het NIOO en het Centrum voor Bodemecologie de hoofdorganisatoren van de Bodemdierendagen. Met dit citizen science-project vragen we de aandacht voor de niet altijd aaibare - maar voor het ecosysteem zo belangrijke - dieren in en op de bodem.

 

Voeding voor goede micro-organismen in de bodem

Via chemische communicatie met micro-organismen in de bodem kunnen planten ziekteverwekkers en parasieten rond hun wortels weren. Op het NIOO wordt onderzocht hoe dat werkt en te verbeteren is. En of deze antibiotica zelfs te gebruiken zijn om ziektes bij mensen tegen te gaan.

 

Micro-organismen helpen Afrikaanse boeren

Planten hebben baat bij de juiste samenstelling van bacteriën en schimmels in de bodem. Met kennis over micro-organismen in de bodem en subsidie van de Bill en Melinda Gates Foundation helpt het NIOO boeren in Afrika: het graan Sorghum wordt weerbaarder gemaakt tegen een parasitaire plant.

 

Biologische gewasbescherming

Sluipwespen zijn goede biologische bestrijders: ze leggen hun eitjes in plaaginsecten. Wij leren ze om de geur van hun gastheer beter te herkennen. Maar zelf hebben sluipwespen last van hun eigen natuurlijke vijanden: nog kleinere sluipwespen. Deze 'hyperparasieten' proberen we weg te lokken met geurstoffen.

 

Nieuwe soorten in Nederland

Door klimaatverandering vestigen steeds meer planten en dieren uit Zuid-Europa zich in ons land. Relaties ontstaan met al aanwezige soorten. Als we die relaties begrijpen, kunnen we voorspellen of de nieuwe soorten voor overlast zullen gaan zorgen. Daarna zijn natuurvriendelijke maatregelen te ontwikkelen.

 

Leven in een veranderend klimaat

Een veranderend klimaat gaat gepaard met extreem weer. Het NIOO onderzoekt de invloed van extreme leefomstandigheden op planten, zoals droogte. Kunnen planten zich aanpassen? In populieren bekijken we hoe stukjes DNA aan- of uitgezet worden onder invloed van stress, en of zulke 'epigenetische mechanismen' de plant weerbaar maken.

 

Licht op landschap

Nachtdieren hebben last van de nachtelijke verlichting, met name langs onze wegen. De lichtkleur maakt veel uit: vooral groen en blauw licht werkt verstorend. Meer kennis over de invloed van lichtkleur en lichtintensiteit is nodig om de nachtelijke natuur weer in evenwicht te brengen.

 

Marker Wadden: Hoe werkt een vogelparadijs?

In 2016 zijn in het Markermeer de Marker Wadden aangelegd. Deze nieuwe eilanden zijn een paradijs voor watervogels en de rest van de natuur. Het NIOO onderzoekt hoe het nieuwe ecosysteem zich ontwikkelt - van de algen onderaan de voedselketen tot en met de visetende vogels aan de top.

 

Natuurherstel met bodemtransplantatie

Om op voormalige landbouwgrond de natuur een kans te geven, is het noodzakelijk om eerst de bodem geschikt te maken. Een rijke mix van bacteriën en schimmels versnelt dat proces. Het NIOO onderzoekt hoe je dit 'transplanteert', en zo vele jaren eerder bijvoorbeeld heideontwikkeling krijgt.

 

Vragen?

U kunt contact opnemen met hoofd PR & Wetenschapscommunicatie Froukje Rienks.