Hoe kun je biologische controle verbeteren met micro-organismen? En hoe vertel je enthousiast over je onderwerp als je maar één minuut hebt? Uitdagingen voor de finalisten van de Biologie Olympiade, die afgelopen week het NIOO aandeden. Daarbij gingen ze tot op de bodem!

De vier winnaars van de Biologie Olympiade 2019 zijn inmiddels bekend.  Bij de voorrondes in januari begon het met ruim 9500 VWO leerlingen, bij de finaleweek in Wageningen waren dat er nog maar 19. 

Toen die 19 finalisten donderdag bij het NIOO binnenkwamen, hadden ze al een lange reeks colleges, practica en toetsen achter de rug, over onderwerpen variërend van planten determineren tot aan neurobiologie.

Bij een lunch met (vegetarische!) kroketten konden ze eerst even bijkomen, voordat het onderdeel ecologie begon. Tip voor de dag: bij ecologie hangt alles met alles samen, dus steeds goed doordenken!

De bodem leeft

Thema was dit keer het belang van de bodem. Bodemspecialisten Wietse de Boer en Gerard Korthals gaven lezingen over respectievelijk de allerkleinste bodembewoners - micro-organismen - en het wat grotere bodemleven.

Met Gerard Korthals gingen de deelnemers bovendien ook naar buiten, het NIOO-terrein op, om daar zelf de biodiversiteit te meten. Dat deden ze met zoekkaarten en potjes, op dezelfde manier als elk jaar tijdens de Bodemdierendagen van het NIOO.

Vijf groepjes zochten zo het terrein en ook het groene dak af naar de tien belangrijkste groepen bodemdieren. Hun resultaten deelden ze vervolgens, voordat het tijd was voor weer een toets. 

Eén minuut

Toetsvragen die de deelnemers bij het NIOO moesten beantwoorden waren o.a. wat voor invloed verschillende tuintypes hebben op de soorten bodemdieren die er worden aangetroffen, en hoe je door het toevoegen van microben het succes van biologische controle kunt verbeteren.

Nog pittiger was de slotopdracht: maak aan de jury duidelijk waarom de bodem zo belangrijk is en wat je zelf zou willen onderzoeken. Maar...doe het in maximaal één minuut! Onderliggende gedachte: wetenschapscommunicatie wordt steeds belangrijker voor onderzoekers, om de maatschappij te laten delen in hun onderzoek.

De deelnemers kregen hiervoor het grootste deel van de middag. Het resulteerde in een bonte serie originele, grappige en soms ook een tikje nerveuze presentaties. Vondsten waren o.a. een brug van de grond naar het dak voor het bodemleven, en een machine voor boeren om bij het zaaien het ideale bodemleven eromheen te stimuleren.

Internationaal

Over het algemeen goed gedaan, concludeerde de driekoppige NIOO-jury, met soms een beeldende schets of een rake vergelijking met schwung gebracht. En ook de slimme vragen na de lezingen maakten veel indruk.

De vier winnaars zullen volgende maand aantreden op de Internationale Biologie Olympiade in Hongarije. Daar moeten ze het opnemen tegen deelnemers uit meer dan zeventig landen. Veel succes!